Celem zaprezentowanego dziś przez Komisję Europejską komunikatu1 jest utrzymanie przez Europę pozycji najpopularniejszego kierunku turystycznego na świecie. W 2008 r. Europę odwiedziło 370 mln turystów z całego świata, co stanowi ponad 40% wszystkich odbytych podróży. Szybko zmieniająca się światowa gospodarka wpływa jednak na sektor turystyczny, znacząco oddziałując na decyzje turystów i na rynki ich krajów pochodzenia. Podkreślając znaczenie wyzwań takich jak sezonowość i starzenie się społeczeństwa, dokument Komisji tworzy zręby polityki, której celem jest wspieranie tego ważnego sektora europejskiej gospodarki. Zawiera on propozycje inicjatyw promujących konkurencyjność sektora turystyki, jego zrównoważony i oparty na jakości rozwój oraz wizerunek Europy jako wyjątkowego kierunku turystycznego.
Antonio Tajani, wiceprzewodniczący Komisji odpowiedzialny za przemysł i przedsiębiorczość, w tym za rynek wewnętrzny towarów, powiedział: „Traktat lizboński po raz pierwszy stworzył wspólnotowe ramy dla rozwoju turystyki w Europie. Umożliwia nam to opracowanie polityki, która wykorzystuje różnorodność oferty oferowanej przez sektor turystyczny, zarówno europejskim, jak i pozaeuropejskim turystom. Musimy zatem utrzymać europejski przemysł turystyczny na pozycji lidera innowacyjnych rozwiązań. W odpowiedzi zapewni on więcej miejsc pracy oraz bardziej zrównoważoną i zróżnicowaną ofertę turystyczną. Choć będzie to wymagać wielu wysiłków, naszym celem jest utrzymanie pozycji Europy jako najpopularniejszego kierunku turystycznego na świecie. Zaprezentowany dziś komunikat przedstawia 21 działań, które wprowadzą europejski przemysł turystyczny w XXI wiek.”
Turystyka jest ważną gałęzią gospodarki. Tworzy ją 1,8 mln firm, z których znaczną część stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. Zapewnia ona 5,2% miejsc pracy i przyczynia się do wypracowania ponad 5% europejskiego PKB.
Najbliższe lata przyniosą liczne wyzwania i możliwości, których wykorzystanie wymaga wspólnego podejścia na poziomie europejskim, przy jednoczesnym poszanowaniu różnorodności sytuacji państw członkowskich. Europejskie kierunki turystyczne stoją przed coraz większą konkurencją ze strony innych światowych ośrodków. Z drugiej strony, Europa może także przyciągać turystów z rynków wschodzących, którzy pragną właśnie tu spędzić wakacje. Obecny trend demograficzny oznacza, że za kilka lat średnia wieku turystów będzie wyższa, nasza oferta i infrastruktura turystyczna muszą zatem być na to odpowiednio przygotowane. Oferta turystyczna musi być także bardziej zrównoważona i respektować podjęte zobowiązania związane, na przykład, ze zmianą klimatu, a także zasobami wodnymi i energetycznymi. Należy także wykorzystywać nowe możliwości, jakie przynoszą stale rozwijające się technologie informacyjno-komunikacyjne.
Komisja zaproponowała 21 działań na rzecz utrzymania pozycji Europy jako najpopularniejszego kierunku turystycznego na świecie (pełna lista działań zob. MEMO/10/289), w tym:
1. Stymulowanie konkurencyjności sektora turystycznego w Europie
• Rozwijanie innowacji w sektorze turystycznym, tak aby jego przedsiębiorstwa mogły dostosować się do nowych trendów w zachowaniach konsumentów i wyjść poza schematy funkcjonujące w tym sektorze. W tym kontekście Komisja wspiera ideę stworzenia wspólnej platformy łączącej głównych aktorów sektora turystyki (agencji podróży, hoteli itp.) „TIK i Turystyka”.
• Przedłużenie sezonu turystycznego. Usprawnienie programu wymiany turystycznej umożliwiającej młodym ludziom, osobom starszym, rodzinom o niskich dochodach oraz osobom o ograniczonej mobilności podróżowanie poza sezonem turystycznym. Ponadto mechanizm wymiany informacji na poziomie europejskim może usprawnić koordynowanie terminów wakacji szkolnych pomiędzy państwami członkowskimi.
• Dla lepszej koordynacji badań naukowych prowadzonych w dziedzinie turystyki konieczne jest rozbudowanie bazy wiedzy społeczno-gospodarczej na temat tego sektora. W perspektywie średnioterminowej wirtualne Europejskie Obserwatorium Turystyki może ułatwić współpracę na rzecz koordynacji i analizy badań naukowych w dziedzinie turystyki. Może ono również pełnić rolę unijnego zbioru informacji na temat przemysłu turystycznego.
2. Pobudzanie rozwoju zrównoważonej i odpowiedzialnej turystyki wysokiej jakości
• Ułatwienie wymiany najlepszych praktyk pomiędzy sieciami regionalnych i zrównoważonych kierunków turystycznych w celu opracowania wskaźników zrównoważonego zarządzania.
• Opracowanie znaku „Turystyka wysokiej jakości” w celu nagradzania osiągnięć w podnoszeniu jakości usług europejskich przedsiębiorstw i obiektów turystycznych.
• W oparciu o wskaźniki zrównoważonego zarządzania opracowanie znaku promującego kierunki turystyczne spełniające kryteria środowiskowe, społeczne i gospodarcze.
• Zaproponowanie Karty zawierającej kryteria charakteryzujące zrównoważoną i odpowiedzialną turystykę, na podstawie której przyznawana będzie europejska nagroda dla przedsiębiorstw i kierunków turystycznych.
3. Umocnienie wizerunku i widoczności Europy jako zbioru zrównoważonych kierunków turystycznych wysokiej jakości
• Opracowanie i promowanie w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi „Europejskiej marki”, która pomoże Europie wyróżnić się spośród innych światowych kierunków turystycznych.
• Zacieśnienie współpracy z organizacjami krajowymi oraz europejskim przemysłem turystycznym na rzecz promowania europejskich usług turystycznych dzięki portalowi visiteurope.com.
4. Większe włączenie turystyki w pozostałe obszary polityki UE i wykorzystanie na jej rzecz istniejących instrumentów finansowych
Turystyka jest nierozłącznie powiązana z innymi obszarami polityki. Dlatego też Komisja zwiększy integrację i koordynację tych obszarów polityki, które mają wpływ na turystykę, takich jak prawa pasażerów, ochrona konsumentów i rynek wewnętrzny.